1. Ներկայացրե՛ք Օսմանյան կայսրության և Ռուսաստանի ռազմաքաղաքական ծրագրերը:
Երիտթուրքերը մտադիր էին պատերազմն օգտագործել որպես Ռուսաստանի ու բալկանյան երկրների հետ իրենց հաշիվները հավասարեցնելու հնարավորություն։ Ցանկանում էին Ռուսաստանում թյուրքալեզու ու մահմեդական ժողովուրդներին միավորել և օգտագործել Ռուսաստանի դեմ։ Օսմանյան կայսրության պատերազմում մասնակցության պատճառներից մեկը նաև <<հայկական խոչընդոտի>> վերացումն էր, քանի որ Հայաստանը խանգարում էր իրենց այդ ծրագրին։
Ռուսաստանը ևս մեծ ակնկալիքներ ուներ թուրքերի դեմ հերթական պատերազմից։ Ցարական կառավարությունը ձգտում ընդլայնելու իր ազդեցության ոլորտները՝ տեր դառնալու սև ծովյա նեղուցներին և Կ․ պոլսին, ազատորեն դուրս գալու դեպի Միջերկրական ծով, նվաճելու Արևմտյան Հայաստանը, ամրապնդելու իր դիրքերն Իրանում։
2. Թվարկե՛ք հայ կամավորական ջոկատները և նրանց հրամանատարական կազմը
Հայրենասիրական բուռն վերելքի պայմաններում 1914 թ․ նոյեմբերի սկզբին արդեն ձևավորվել էին կամավորական չորս ջոկատներ (կոչվել են նաև խումբ, դրուճինա)։ I ջոկատը Սալմաստում էր, հրամանատարն էր Անդրանիկը։II ջոկատը կազմավորվեց Իգդիրում, հրամանատարն էր Դրոն։ III ջոկատը Համազասպի հրամանատարությամբ ստեղծվեց Կաղզվանում, իսկ Սարիղամիշում ձևավորվեց IV ջոկատը՝ Քեռու գլխավորությամբ։ Հետագայում պահեստային ուժերի հիման վրա կազմավորվեց V խումբը՝ Վարդանի գլխավորությամբ։
Կարսի մարզում ձևավորեց մեկ այլ ջոկատ՝ թվով VI-ը։ Նորաստեղծ ջոկատի դրամական ապահովումը և կամավորների հավաքագրումը ստանձնեց Հնչակյան կուսակցությունը։ 1915 թ․ սկզբներին այն ուներ 500 մարտիկ․ խմբի հրամանատարը և շտաբի պետն էր Աղանիկ Ջանփոլադյանը, իսկ սպայակույտի կառավարիչն էր Հայկ Բժշկյանցը։
1915 թ․ ամռանը Հ․ Արղությանը գլխավորությամբ ստեղծվեց VII ջոկատը, իսկ նոյեմբերին՝ VIII ջոկատը՝ Նիկոլ Աղբալյանի ղեկավարությամբ։
1․ Նկարագրե՛ք Մշո Առաքելոց վանքի կռվի ընթացքն ու հետևանքները։
Վահանի հրահանգով Սեբաստացի Մուրադը 115 զինյալների հետ կռիվներով ճանապարհ բացելով Սասունի անզեն բնակչությանը և վիրավորներին իջեցնում է Մշո դաշտ խնդիր ունենալով այդ ընթացքում նաև զինամթերք ձեռք բերել պայքարը շարունակելու համար: Թեև Գելիեգուզանից հետո ապրիլի 23-ին ընկավ նաև Տալվորիկը, բայց դրանից հետո էլ Անդոքի և Քեփինի բարձունքներում ապստամբները 8-10 օր շարունակում էին անհավասար կատաղի մարտերը թուրքական զորքերի դեմ: Կռիվները տևեցին մինչև մայիսի կեսերը: Թշնամին, տիրանալով Սասունին, հաշվեհարդար տեսավ այնտեղ մնացած խաղաղ բնակչության հետավերի ու թալանի ենթարկելով, ամայացնելով գյուղերը: Պահը հարմար գտնելով սուլթանը ցանկանում էր Սասունի հայությանը մշտապես բնակեցնել Մշո դաշտում, բայց, ի վերջո, տեղի տալով սասունցիների սպառնալիքներին ու մեծ տերությունների հյուպատոսների միջամտություններին նա հարկադրված էր հրաժարվել այդ ծրագրից: Սասունի անկումով պայքարը չդադարեց: Կռիվների ասպարեզ դարձավ նաև Մշո դաշտը:
1904 թ. մայիս-հուլիս ամիսներին, պարտիզանական մարտավարությանն ապավինելով հայդուկները տասնյակ մեծ ու փոքր կռիվներ մղեցին թուրք-քրդական կանոնավոր ու անկանոն զորամասերի դեմ: Նրանց գործողությունները հատկապես աշխուժացան Վասպուրականից զինամթերքի զգալի պաշարով Սեբաստացի Մուրադի վերադառնալուց հետո: Բերդակի, Մկրագոմի, Դերիկի, Գոմերի, Դերգեվանքի, Գոմսի և հատկապես Կուրավուի կռիվները թեև հերոսական էին և հարյուրավոր զոհեր խլեցին թշնամուց, բայց այլևս չէին կարող փոխել իրադարձությունների ընթացքը: Կռիվները շարունակելը կարող էր վտանգի տակ դնել նաև Մշո դաշտի հայությանը: Դա ազատագրական պայքարի ղեկավարներին հարկադրեց հրաժարվել պարտիզանական գործողություններից և հայդուկներին հեռացնել Տարոնից:
Անդրանիկի գլխավորությամբ դեպի Վան անցնող հայդուկները Շամիրամում վերջին հաղթական կռիվները մղեցին բազմաքանակ թուրքական ուժերի դեմ, ապա մոտենալով Վանա լճիննավերով անցան Աղթամար կղզի: Վասպուրականի ազատագրական պայքարի ղեկավարներ Վահան Փափազյանի (Կոմս) և Իշխանի (Նիկոլ Պողոսյան) հետ խորհրդակցելուց հետո այստեղ որոշվում է կազմակերպական աշխատանքները շարունակելու նպատակով Գևորգ Չավուշին մի փոքրիկ խմբով հետ ուղարկել Մուշ և Սասուն: Հայդուկների մնացած մասն անցնում է Պարսկաստան, ոմանք էլ հեռանում են Կովկաս հետագայում իրենց գործուն մասնակցությունը բերելով 1905-1906 թթ. հայ-թաթարական կռիվներին:
2․ Նկարագրե՛ք Սասունի ապստամբության ընթացքն ու հետևանքները
Ս. Առաքելոց վանքի կռիվը, ժողովրդի դժգոհության հետևանքով Սասունում թուրքական զորանոցի կառուցման փորձի ձախողումը և նմանատիպ այլ իրադարձություններ վկայում էին հայ ազատագրական պայքարի աշխուժացման մասին: Թեև Վահան Մանվելյանի Սասուն ժամանելուց հետո 1902-1903 թթ. հայդուկային գործունեությունն առերևույթ դադարում է և շուրջ երկու տարի արտաքին հանգստության քողի տակ կազմակերպչական եռանդուն գործունեություն է ծավալում Հրայրը, սակայն նրա ծրագրերը կիսատ են մնում: Իշխանությունների համար գնալով ակնհայտ է դառնում այն վտանգը, որ ներկայացնում է Սասունը: 1902 թ. սկսած` կառավարությունն ուժեր է կենտրոնացնում Սասունի մատույցներում` նպատակադրվելով կանխել վերահաս ապստամբությունը: Հետևելով Սասունում ծավալվող դեպքերին` հայությունը նույնպես բնազդով զգում է այն վճռորոշ նշանակությունը, որ ստացել էր Սասունը հայոց ազատամարտի համար: Ակնհայտ էր, որ այստեղ էր որոշվելու հայ ազատագրական պայքարի ապագան: Հատկապես կովկասահայության շրջանում ծավալվում է Սասունին օգնելու շարժում: Այդ նպատակով վերադարձ է կատարվում զինված արշավախմբերի կազմակերպման գործելակերպին, որից հայ ազատագրական շարժումը նախորդ տարիներին միառժամանակ հրաժարվել էր: Դրանցից առաջինը Թորգոմի «Մրրիկ» ձիավոր խումբն էր, որ դուրս գալով Կարսից և հաղթահարելով մեծ դժվարություններ` 1903 թ. ամռան սկզբներին անվնաս հասավ Սասուն` խիստ բարձրացնելով ժողովրդի տրամադրությունը:
Փորձառու և ընտիր մարտիկներից բաղկացած այդ խմբի հայտնվելը Սասունում բացահայտ մարտահրավեր էր իշխանություններին, որոնք շտապում են օղակի մեջ առնել Սասունը` այն համարելով ապստամբ շրջան: Զգուշությունն արդեն ավելորդ էր: Հրայրն ու Վահանը մի կողմից նամակներով նոր օգնություն են ակնկալում Կովկասի դաշնակցական մարմիններից, մյուս կողմից` աշխատում հնարավորին չափ շատ մարտական ուժեր հավաքել Սասունում: Հայոց դյուցազունների միջնաբերդի վրա կրկին փողփողում է ազատաբեր ապստամբության դրոշը: 1903 թ. աշնանից Սասունն ապրում էր միանգամայն ազատ կյանքով` պատրաստություններ տեսնելով դիմագրավելու գալիք փորձությունները: Այդ վճռորոշ պահին հարթվում են պայքարի առաջնորդների միջև նախկինում եղած տարակարծությունները: Ստեղծվում է ապստամբությունը ղեկավարող զինվորական մարմին` Անդրանիկի գլխավորությամբ: Սասունին էապես կարող էին օգնել Կովկասում ստեղծված նոր խմբերը, որոնք 1903 թ. սեպտեմբերին անցան սահմանը: Սակայն Բարսեղ Թիրաքյանի (Խան) ձիավոր և Օննիկ Նովրուզի 150 հոգուց բաղկացած հետևակ խմբերն արդեն սահմանագլխին կատաղի ու հերոսական կռիվների մեջ մտնելով թուրքական գերակշիռ զորքերի հետ` մեծմասամբ նահատակվեցին:
Հետագայում` 1904 թ. գարնանն ու ամռանը, նման ճակատագիր ունեցան նաև ՀՀԴ երրորդ ընդհանուր ժողովի որոշմամբ Կովկասում Սասունին օգնական ուժեր ու ռազմամթերք հասցնելու նպատակով ստեղծված Վաղարշակի, Ռուս Գևորգի, Թորգոմի, Որսորդ Գևորգի, Երկաթի, Թոխմախի և այլ խմբեր: Ուշացան նաև ՀՅԴ երրորդ ընդհանուր ժողովի որոշմամբ ի նպաստ Սասունի Կ. Պոլսում և Իզմիրում նախատեսված ցուցական-ահաբեկչական ձեռնարկները: Ապստամբության համար անպատրաստ էր և անգործունյա դիտողի դերում հայտնվեց Երկրում ուժերի ու ռազմամթերքի կենտրոնացման երկրորդ շրջանը` Վասպուրականը: Սասունը չկարողացավ ստանալ իր համար նախատեսված օգնությունը և գործնականում մնաց միայնակ: Կառավարությունը Սասունի դեմ արշավանք սկսեց 1904 թ. գարնանամուտին: Թուրքական 10 հազարանոց բանակը գլխավորում էր ռուս-թուրքական նախորդ պատերազմում հռչակված Քեոսե բինբաշին:
Բացի կանոնավոր զորքերից Սասունի դեմ դուրս բերվեցին նաև մի քանի հազար զինված քրդեր: Նրանց դիմագրավում էին միայն 200 փորձված հայդուկներ և շուրջ 800 զինված սասունցիներ: 1904 թ. ապրիլի սկզբներին հակառակորդը վճռական գրոհի անցավ: Իրենց համար հենակետեր ընտրելով Տափըք, Գելիեգուզան, Շենիկ, Իշխնձոր և Տալվորիկ գյուղերը` սասունցիները համառ դիմադրություն ցույց տվեցին: Ապրիլի 11-ին հատկապես կատաղի կռիվներ տեղի ունեցան Շենիկի ճակատում, որտեղ թուրքական հեծելազորը, հանդիպելով հայերի համառ դիմադրությանը, ստիպված էր նահանջել: Առաջին անհաջողություններից հետո թուրքական հրամանատարությունը ապստամբության ղեկավարներին առաջարկեց զենքը վար դնել: Որպես պատասխան Անդրանիկն ու Հրայրը հայտարարեցին, որ զենքը վար կդրվի 1895 թ. Մայիսյան բարենորոգումների ծրագրի իրականացման դեպքում: Թուրքական կողմը վերսկսեց հարձակումը: Ապրիլի 13-ի կատաղի կռիվներում զոհվեց Հրայրը: Անդրանիկի, Գևորգ Չավուշի և Սեբաստացի Մուրադի մարտիկների անձնուրաց գրոհները, սակայն, ստիպեցին թշնամուն մեծ կորուստներ տալով դարձյալ լքել մարտադաշտը: Կենտրոնական ճակատում` Գելիեգուզան գյուղի դեմ թշնամին 12-14 հրանոթ դուրս բերեց: Սկսվեց Գելիեգուզանի մեծ կռիվը: Թեև ապրիլի 19-ի անհավասար մարտն էլ հաջողություն չբերեց թշնամուն, բայց ապրիլի 20-22-ը նա շարունակում էր համառ գրոհները` մեծ զոհերի գնով քայլ առ քայլ գրավելով հայկական դիրքերը: Ապստամբության ղեկավարների համար պարզ էր, որ հնարավոր չէ երկար դիմադրել` բավարար զենք ու զինամթերք չունենալու պատճառով: Անհրաժեշտ էր մտածել անզեն ժողովրդին կոտորածից փրկելու մասին: Վահանի հրահանգով Սեբաստացի Մուրադը 115 զինյալների հետ կռիվներով ճանապարհ բացելով Սասունի անզեն բնակչությանը և վիրավորներին իջեցնում է Մշո դաշտ` խնդիր ունենալով այդ ընթացքում նաև զինամթերք ձեռք բերել` պայքարը շարունակելու համար: Թեև Գելիեգուզանից հետո ապրիլի 23-ին ընկավ նաև Տալվորիկը, բայց դրանից հետո էլ Անդոքի և Քեփինի բարձունքներում ապստամբները 8-10 օր շարունակում էին անհավասար կատաղի մարտերը թուրքական զորքերի դեմ: Կռիվները տևեցին մինչև մայիսի կեսերը: Թշնամին, տիրանալով Սասունին, հաշվեհարդար տեսավ այնտեղ մնացած խաղաղ բնակչության հետ` ավերի ու թալանի ենթարկելով, ամայացնելով գյուղերը:
Պահը հարմար գտնելով` սուլթանը ցանկանում էր Սասունի հայությանը մշտապես բնակեցնել Մշո դաշտում, բայց, ի վերջո, տեղի տալով սասունցիների սպառնալիքներին ու մեծ տերությունների հյուպատոսների միջամտություններին` նա հարկադրված էր հրաժարվել այդ ծրագրից: Սասունի անկումով պայքարը չդադարեց: Կռիվների ասպարեզ դարձավ նաև Մշո դաշտը: 1904 թ. մայիս-հուլիս ամիսներին, պարտիզանական մարտավարությանն ապավինելով` հայդուկները տասնյակ մեծ ու փոքր կռիվներ մղեցին թուրք-քրդական կանոնավոր ու անկանոն զորամասերի դեմ: Նրանց գործողությունները հատկապես աշխուժացան Վասպուրականից զինամթերքի զգալի պաշարով Սեբաստացի Մուրադի վերադառնալուց հետո: Բերդակի, Մկրագոմի, Դերիկի, Գոմերի, Դերգեվանքի, Գոմսի և հատկապես Կուրավուի կռիվները թեև հերոսական էին և հարյուրավոր զոհեր խլեցին թշնամուց, բայց այլևս չէին կարող փոխել իրադարձությունների ընթացքը:
Dear students, I would like you to write an essay on the topic “Is higher education a necessary prerequisite for an individual’s financial success in the future?”
You can search for some information on the Internet and find out who usually continues his/her education at high schools and then at universities in developed countries. Do most of the learners strive for higher education there? After having carried out such research you can summarize and write about your own ideas.
Higher education has long been considered a key factor in an individual’s future financial success. However, the question remains: Is higher education truly a necessary prerequisite for financial success in the future?
In developed countries, such as the United States, the United Kingdom, and Germany, a significant portion of learners continue their education at high schools and universities. According to research, the majority of learners in these countries do strive for higher education. This trend is driven by several factors, including the belief that higher education leads to better job opportunities, higher salaries, and overall career advancement.
One of the main reasons why higher education is often seen as essential for financial success is the increasing demand for skilled workers in today’s knowledge-based economy. Many high-paying jobs now require specialized knowledge and skills that can only be acquired through higher education. For example, careers in fields such as medicine, engineering, and finance often require advanced degrees or specialized training.
In conclusion, while higher education can certainly enhance an individual’s chances of achieving financial success in the future, it is not necessarily a prerequisite. There are many factors that contribute to an individual’s success, including hard work, determination, and the ability to seize opportunities. Ultimately, the decision to pursue higher education should be based on an individual’s goals, interests, and circumstances.
Or else – այլապես, թե չէ
Give me $2000000, or else I will stab you with this knife.
Complete these sentences with “or else”
Listen to me or else I won’t continue.
You should study harder or else you might not pass the exam.
Stop thinking about bad things or else you’ll feel more anxious.
You’d better get some sleep or else you’ll be tired tomorrow.
Can you foresee the future? What major changes will take place during the next one hundred years. Use these keywords: technology, war, peace, culture, economics, Europe, ecology, desaster,
Technology: Advancements in technology are likely to continue at a rapid pace, with the development of artificial intelligence, quantum computing, and biotechnology transforming many aspects of society.
War and Peace: While it is difficult to predict the future of war and peace, efforts to promote global cooperation and diplomacy may lead to a more peaceful world. However, new security challenges, such as cyber warfare and terrorism, could also emerge.
Culture: Cultural globalization is likely to continue, leading to greater interconnectedness and the sharing of ideas and values across borders. However, there may also be a resurgence of local and traditional cultures in response to globalization.
Economics: The global economy is expected to continue to grow, but there may be significant shifts in economic power, with emerging economies playing a larger role. Automation and artificial intelligence could also lead to major changes in the workforce and income distribution.
Europe: The future of Europe is uncertain, with challenges such as Brexit and the rise of populist movements. However, efforts to strengthen the European Union and promote unity among European nations could lead to a more integrated and prosperous Europe.
Ecology: Climate change and environmental degradation are major challenges facing the world today. In the next hundred years, there may be a greater focus on sustainability and efforts to address these issues through technological innovations and international cooperation.
Disaster: Natural disasters such as earthquakes, hurricanes, and pandemics are likely to continue to occur. However, advancements in technology and disaster preparedness could help mitigate their impact and improve response efforts.
Answer these unusual questions
What unusual activity do you enjoy doing?
I like to make a banana, honey and cocoa powder milkshake, before going to the gym, it gives me a lot of energy and also it’s delicious.
Is there any activity you feel you should give up?
I feel like I should stop consuming food with refined sugar completely, on which I am working on now.
Why are you looking so disappointed?
I get disappointed when I don’t have a productive day.
Վերջին տարիներին Հայաստանից միգրացիան նկատելի աճ է գրանցել, երբ հայերի թիվը գնալով ընտրում է լքել երկիրը: Այս միտումին նպաստող մի քանի պատճառ կա.
Տնտեսական մարտահրավերներ
Հայաստանը բախվել է տնտեսական դժվարությունների, այդ թվում՝ գործազրկության բարձր մակարդակի և ցածր աշխատավարձերի, որոնք շատ հայերի դրդել են ավելի լավ հնարավորություններ փնտրել արտերկրում:
Քաղաքական անկայունություն
Հայաստանում քաղաքական անկայունությունն ու անորոշությունը նույնպես եղել են միգրացիայի պատճառ: Որոշ անհատներ կարող են հեռանալ երկրի քաղաքական իրավիճակի և իրենց ապագայի վրա դրա ազդեցության վերաբերյալ մտահոգության պատճառով:
Ավելի լավ կրթության ցանկություն
Շատ հայեր գաղթում են ավելի լավ կրթական հնարավորություններ փնտրելու համար, հատկապես բարձրագույն կրթության համար, որը կարող է սահմանափակ լինել Հայաստանում:
Կյանքի ավելի բարձր մակարդակի որոնում
Որոշ հայեր գաղթում են իրենց կենսամակարդակը բարելավելու համար՝ փնտրելով ավելի լավ առողջապահություն, ենթակառուցվածքներ և կյանքի ընդհանուր որակ այլ երկրներում:
Ընտանիքի վերամիավորում
Ընտանիքի վերամիավորումը միգրացիայի ևս մեկ ընդհանուր պատճառ է, որտեղ անհատները տեղափոխվում են ավելի մոտ լինելու ընտանիքի անդամներին, ովքեր արդեն գաղթել են:
Հակամարտություն և անվտանգության մտահոգություններ
Անվտանգության հետ կապված մտահոգությունները տարածաշրջանում նույնպես նպաստել են միգրացիային, քանի որ որոշ անհատներ փնտրում են անվտանգություն և կայունություն:
Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանից միգրացիայի պատճառները բարդ են և բազմակողմանի, որոնք արտացոլում են տնտեսական, քաղաքական, սոցիալական և անձնական գործոնների համակցությունը, որոնք ստիպում են անհատներին նոր հնարավորություններ և կյանքի ավելի լավ որակ փնտրել:
Parents of twins often say their children are a little unusual or a bit special. But according to 16-year-old twin Gerald Scott, there are ways in which some sets of twins are quite amazing.
“My twin, Owen, and I have had a very special bond since we were born. When we were very small, we had our own language. Our mum says we used to talk to each other using our own special language.
We knew what we were saying but nobody else understood. Even our mother didn’t understand us! As we have got older, we have started using telepathy to communicate. Sometimes we don’t need to speak at all; we just use our minds. We can somehow send messages to each other even when we aren’t in the same place. I know it sounds weird, but I’ve always known if Owen was in trouble. Once he had a bad fall in rugby- he broke his leg and when it happened, I got this terrible pain in my leg.”
Although it sounds strange, telepathy between twins isn’t so unusual. There has been a lot of research that has proved that some twins h
ave this ability. One experiment involved eight-year-old Richard Powls and his twin, Damien. First, they were put in separate , sound-proof rooms, and Damien was wired up to a machine that measured his responses. Richard was then asked to put his arm into freezing cold water. At the exact moment he put his arm into the water, Damien’s responses went wild. And it was the same whenever anything scary or surprising happened to Richard – his brother in the other room reacted too.
There have been cases between celebrity twins too. Actor Ashley Olsen tells us that, even when they are far apart, she knows when her twin sister, Mary -Kate, is going through a difficult time or when she isn’t happy. So, maybe it’s true – maybe some twins don’t need words at all to speak to each other.
telepathy – մտքերի հաղորդումը տարածության մեջ
sound-proof room – ձայնամեկուսիչ սենյակ
Read the article again. Mark the statements with “True” or “False”. Correct the false statements.
Only their mother could understand Gerald and Owen’s special language when they were small. True/False
Gerald and Owen can communicate even if they are in different places. True/False
According to the text, it is rare to hear of telepathy between twins. True/False
Damien wasn’t able to see Richard or hear anything he said during the experiment. True/False
Ashley Olsen has experienced telepathic communication with her twin. True/False
Express your opinion.
What would be good or not so good about being telepathic? Would you like to be a telepathic person? Կցանկանայի՞ք հասկանալ մարդկանց մտքերը տարածության վրա՝ առանց նրանց հետ խոսելու:
In my opinion the idea of telepathy is intriguing, but it could also raise some challenges. Privacy could become a concern if thoughts can be easily shared, and the ability to truly understand and interpret someone else’s thoughts could lead to complex ethical issues. On the other hand, being able to communicate without words could facilitate deeper understanding and connection between individuals. Overall, it’s a fascinating concept, but it would likely come with its own set of pros and cons.
II.Which word to choose? Many English tests include choosing some words that students often mix up.
suggest-առաջարկել – offer առաջարկել
. You may offer your help, money, another way of solving a problem but you “suggest doing something”.
Ես առաջարկեցի նրան իմ օգնությունը: Ես նրան կաշառք առաջարկեցի: Ես նրան փող առաջարկեցի: I offered him my help. I offered him some bribe. I offered him some money.
Բայց երբ ասում ենք «առաջարկել մի բան անել», պետք է օգտագործել «suggest doing something» ձևը: Իսկ երբ ուզում ենք անձին էլ նշել, ապա օգտագործվում է «suggest that somebody should do something»:
Ես առաջարկեցի նրան վերցնել այդ փողը: I suggested that he should take that money. Կարելի է այդ should-ը չասել: I suggested that he take the money. Այս քերականական երևույթը կոչվում է Subjunctive 1 կամ՝ Present Subjunctive.
“Suggest” բայն է օգտագործվում նաև, երբ առաջարկվում է գաղափար, կամ գործողությունների պլան, ծրագիր։
There are five words which have the meaning of – ընդունել
adopt, accept, receive, take, admit
Օրենք ընդունել – adopt a law
The National Assembly of Armenia adopted a new law.
հյուր ընդունել – receive a guest
We received guests from France last week.
ընդունել առաջարկ, հրավեր – accept an offer, invitation
ընդունել լավ, վատ, երբ նկատի ունենք վերաբերմունքը, տրամադրությունը – take
He took that news badly. Նա վատ ընդունեց այդ լուրը
Դեղ ընդունել – take medicine Take this tablet three times a day before meals.
Ընդունել սխալը – admit one’s mistake I admitted my mistake.
“admit” բայն է օգտագործվում նաև “He was admitted to the university” միտքն արտահայտելիս։ Նա ընդունվեց համալսարան։
Refuse – հրաժարվել give up -թողնել, թարգել մի բան անելը
I refused their invitation with a good excuse.
I gave up that bad habit. Ես թողեցի (թարգեցի) այդ վատ սովորությունը:
He refused the job he was offered. Նա հրաժարվեց իրենց առաջարկված աշխատանքից:
He gave up the job he had been doing for many years. Նա հրաժարվեց աշխատանքից, որն արել էր տարիներ շարունակ:
learn-իմանալ, find out – պարզել, get to know – ճանաչել
I came the moment I learnt about it. Ես եկա, հենց որ իմացա այդ մասին:
You will like him when you get to know him better. Դու կհավանես նրան, երբ ավելի լավ ճանաչես նրան:
I failed to find out the details of the car crash. Ինձ չհաջողվեց պարզել ավտովթարի մանրամասները:
Convince somebody of something – համոզել մեկին մի բանում, persuade somebody to do something – համոզել մեկին մի բան անել
You can’t convince me of anything. Դուք չեք կարող ինձ որևէ բանում համոզել:
They persuaded us to join them – Նրանք մեզ համոզեցին միանալ իրենց:
Who is treating you of Covid 19? Ո՞վ է բուժում քեզ Covid 19-ից:
Who cured you of Covid 19? Ո՞վ բուժեց (ապաքինեց) քեզ Covid 19-ից:
Worry about somebody/something -անհանգստանալ մեկի/մի բանի համար, bother somebody-անհանգստացնել մեկին, bother to do something-նեղություն կրել մի բան անել
Don’t worry about him. He is recovering.
Don’t bother. The suitcase is not heavy.
Don’t bother him. He is working.
Translate the sentences into English
Նեղություն մի կրեք: Ես ինքս կհոգամ իմ նախաճաշի մասին: Don’t worry, I’ll take care of my breakfast.
Մի անհանգստացրու նրան: Նա ամսվա հաշվետվությունն է գրում: Don’t bother him. He writes the report for the month.
Մի անհանգստանա: Մենք կհասցնենք կատարել աշխատանքը մինչև վերջնաժամկետը: Don’t worry. We will get the job done before the deadline.
Կարծում եմ, որ բժիշկները չեն կարողանում բուժել մարդկանց քաղցկեղից: I think doctors can’t cure people from cancer.
Ինձ այս հիվանդանոցում էին բուժում, բայց չկարողացան վերջնականապես ապաքինել ինձ: I was treated in this hospital, but they could not cure me completely.
Բարեկեցիկ երկրներում մարդիկ ուրախանում են, երբ թոշակի են գնում, որովհետև կարողանում են թոշակով ապրել: People in prosperous countries are happy when they retire because they can live on their pension.
Նախարարը հրաժարական տվեց անցյալ շաբաթ: The minister resigned last week.
Մենք հազիվ կարողացանք խուսափել այդ ավտովթարից: We narrowly avoided that car accident.
Ինչ էլ որ անեք, չեք կարող խուսափել պատժից: No matter what you do, you cannot avoid punishment.
Ամեն անգամ, երբ այս փողոցով եմ քայլում, աշխատում եմ խուսափել այդ մուրացկանից: Every time I walk down this street, I try to avoid that beggar.
Նա այնքան հաստակողն (stubborn) է, որ չես կարող համոզել նրան որևէ բանում: He is so stubborn that you can’t convince him of anything.
Եթե կարողանաս համոզել նրան, որ մեզ հետ ճամփորդության գնա, նա դուրս կգա այդ ընկճված վիճակից: If you can convince him to go on a trip with us, he’ll get out of that depressed state.
Մարդկանց ավելի լավ ես ճանաչում, երբ ճամփորդում ես նրանց հետ: You get to know people better when you travel with them.
Ես չեմ կարող որևէ բան ասել: Գնա և ինքդ պարզիր ճշմարտությունը: I can’t say anything. Go and find out the truth for yourself.
Նա շատ տխրեց, երբ իմացավ այդ մասին: He was very sad when he found out about it.
Երբեմն պետք է քաղաքավարի չլինել և հրաժարվել նման առաջարկություններից: Sometimes you have to be impolite and refuse such suggestions.
Չի կարելի ոստիկանին փող առաջարկել, որպեսզի խուսափել պատժից: Հնարավոր պատիժն ավելի մեծ կլինի: You cannot offer money to a police officer to avoid punishment. The potential penalty will be bigger.
I. Give advice for these situationsusing should and ought to
For example: I’m bored. – You should get involved in an activity that interests you and besides that you will earn extra money by doing it.
My husband snores. – You should consider talking to your husband about his snoring and explore solutions together, such as using nasal strips, changing sleeping positions, or seeking medical advice.
My boss shouts at me. – You ought to calmly address the issue with your boss, expressing how their behavior affects you and suggesting more constructive ways to communicate.
The roof is leaking. – You should immediately contact a professional roofer to assess and repair the leak to prevent further damage.
I want to get fit. – You should start by setting specific fitness goals and creating a realistic plan to achieve them, which may include regular exercise and a balanced diet.
I want to learn to speak Chinese. – You should enroll in a Chinese language course or find a tutor to help you learn the language effectively.
II. Continue these tips.
To look after your disabled grandpa you should prioritize his comfort and safety, ensure he as access to necessary medical care and assistance, and provide emotional support by spending quality time with him and listening to his needs.
To be happy in life you should (not) focus solely on material possessions or compare yourself to others. Instead, you should focus on nurturing relationships, pursuing your passions, and practicing gratitude for what you have. You should not let negative thoughts or situations overshadow your ability to find joy in everyday life.
To drive safely you should (not) avoid distractions such as texting or talking on the phone while driving, obey traffic laws, maintain a safe speed, and always wear your seatbelt. You should not drive under the influence of alcohol or drugs, and you should not engage in aggressive or reckless driving behaviors.
To bring up children well you should (not) communicate openly and honestly with your children, set clear boundaries and expectations, provide a loving and supportive environment, and lead by example. You should not use physical punishment or harsh discipline, compare your children to others, or neglect their emotional needs.
III. Emergency cases
Find out what you should do if someone …
If someone has swallowed something poisonous…
Call emergency services immediately.
If someone is burnt:
Remove the person from the source of the burn, run cool water over the burn for at least 10 minutes to cool the skin and reduce pain, cover the burn with a sterile, non-adhesive bandage or clean cloth.
If someone stops breathing:
Call emergency services immediately and begin CPR if you are trained to do so.
If someone has hypothermia (body temperature below 35°C):
Move the person to a warm place, remove wet clothing and cover the person with warm blankets or clothing.
If someone has been bitten by a snake:
Keep the person calm and immobile to slow the spread of venom.
IV. If I were you, I would … Եթե ես քո տեղը լինեի, ես ․․
For example: My son is terribly shy. – If I were you, I would take him out every day, and make him an outgoing person.
Our garden is full of weeds. – If I were you, I would dedicate some time each week to weed the garden.
I haven’t got any friends. – If I were you, I would try to meet new people by joining clubs, classes, or social groups that align with your interests. Building friendships takes time, so be patient and open to new connections.
My life is so boring. – If I were you, I would try to add some excitement by trying new activities, hobbies, or experiences. Consider traveling, learning a new skill, or volunteering to add variety to your routine.
I can’t find a job. – If I were you, I would consider expanding your job search to include different industries or locations. Networking with professionals in your desired field and seeking feedback on your resume and interview skills can also help improve your chances of finding a job.
V. Explain the meanings of these proverbs.
All that glitters is not gold. – This proverb means that not everything that looks valuable or attractive on the surface is actually valuable or worthwhile. It warns against being deceived by appearances and emphasizes the importance of looking beyond the surface to assess true value.
Every cloud has a silver lining. – This proverb means that in every difficult or unpleasant situation, there is something positive or beneficial to be found. It encourages optimism and the belief that even in challenging times, there is hope for better things to come.
Don’t throw the baby out with the bathwater. – This proverb means that in the process of getting rid of something negative or undesirable, one should be careful not to discard something valuable or useful along with it. It warns against making hasty or sweeping decisions that may result in the loss of something valuable.
It’s no use crying over spilt milk. – This proverb means that it is pointless to be upset or regretful about something that has already happened and cannot be changed. It advises against dwelling on past mistakes or misfortunes and encourages acceptance and moving forward.
VI. These are bad situations. Think of five mistakes that led up to such situations.
For example: Jack is unemployed now.
He was fired because…
1.He used to be late for work nearly every day.
2.He didn’t show any initiative to get out of a difficult situation.
3.He used to be impolite to customers.
4. He was not responsible for his tasks.
5. At work he used to speak on the phone every now and then.
They got divorced last month. – Why?
They stopped communicating effectively and didn’t address their issues.
They neglected to spend quality time together and prioritize their relationship.
They failed to resolve conflicts and let resentment build up.
They grew apart over time and didn’t make efforts to reconnect.
They didn’t seek professional help or counseling when problems arose.
The holiday was a complete disaster. – Why?
Poor planning and lack of research about the destination.
Ignoring weather forecasts or seasonal considerations.
Overestimating the budget or underestimating expenses.
Not coordinating schedules or activities well.
Allowing stress or disagreements to escalate without addressing them calmly.
Արաբական Էմիրություններում կրկին մասնակցեցի մի շարք միջազգային մրցաշարերի, Դուբայ և Շարջա քաղաքներում։ Գրավելով մրցանակային տեղեր՝ կրկին անգամ պատվով ներկայացրեցի Հայաստանը։
Եղիշե Չարենց․ կենսագրական հետաքրքիր փաստերի ընտրանի։ Բլոգային հրապարակում
1. Գրական անուն՝ որպես գրչանուն ընդունել է «Չարենց» ազգանունը, որն առաջացել է հայերեն «ծիրան» բառից։
2. Վաղ կյանք. Եղիշե Չարենցը ծնվել է 1897 թվականի մարտի 13-ին Կարսում, որն այն ժամանակ Ռուսական կայսրության կազմում էր և այժմ գտնվում է Թուրքիայի հյուսիս-արևելքում:
3. Գրական կարիերա. Չարենցը սկսել է բանաստեղծություններ գրել երիտասարդ տարիքից և արագ ճանաչում ձեռք բերել իր տաղանդով: Նա համարվում է 20-րդ դարի հայ մեծագույն բանաստեղծներից մեկը։
4. Քաղաքական ակտիվություն. Չարենցը ներգրավված է եղել ձախ քաղաքական շարժումներում և եղել է Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության անդամ: Նրա քաղաքական համոզմունքները ազդել են նրա գրվածքների մեծ մասի վրա:
5. Ազատազրկում. Քաղաքական գործունեության պատճառով Չարենցը բազմիցս ձերբակալվել է խորհրդային իշխանությունների կողմից։ Նա ընդհանուր առմամբ յոթ տարի անցկացրել է բանտերում և աշխատանքային ճամբարներում։
6. Ողբերգական ավարտ. Չարենցի կյանքը ողբերգական ավարտ ունեցավ. Նա ձերբակալվել է 1937 թվականին Ստալինյան զտումների ժամանակ և մահացել բանտում առեղծվածային հանգամանքներում։ Որոշ աղբյուրներ ենթադրում են, որ նա կարող էր մահապատժի ենթարկված լինել, իսկ մյուսները պնդում են, որ նա մահացել է բնական մահով:
7. Ժառանգություն. Չնայած նրա ողբերգական մահվանը՝ Չարենցի պոեզիան և ժառանգությունը տևել են։ Նա Հայաստանում նշվում է որպես ազգային հերոս, և նրա ստեղծագործությունները շարունակում են ուսումնասիրվել ու հիանալ իրենց խորությամբ և գեղեցկությամբ։
8. Հուշարձաններ և հուշահամալիրներ. Չարենցի կյանքն ու գործը հարգելու համար Հայաստանում և աշխարհի այլ վայրերում կանգնեցվել են բազմաթիվ հուշարձաններ և հուշահամալիրներ: Նրա պոեզիան նույնպես հաճախ է մեջբերումներ և հղումներ հայ մշակույթում:
9. Գիտական, տեխնոլոգիական հայտնագործություններ, որոնք փոխեցին աշխարհը։ Թարգմանական աշխատանք, նվազագույնը՝ կես տպագիր էջ։ Մի քանի աղբյուրից օտվելը խրախուսվում է։ Ուշադրություն դարձրե՛ք հայերեն գրագետ խոսքին։
ԴՆԹ
ԴՆԹ-ի հայտնաբերումն այնքան էլ չփոխեց աշխարհը, որքան փոխեց դրա մասին մեր պատկերացումները, ավելին` կյանքի մասին մեր պատկերացումները: ԴՆԹ-ն տերմին է, որը մենք սկսել ենք օգտագործել միայն 20-րդ դարում, թեև դրա սկզբնական հայտնագործությունը սկսվել է տասնամյակներ անց՝ 19-րդ դարում:
Ո՞վ է հայտնաբերել ԴՆԹ-ն: Շատերը կարծում են, որ գիտնականներ Ջեյմս Ուոթսոնը և Ֆրենսիս Քրիկը ԴՆԹ են հայտնաբերել 1950-ականներին: Ոչ, ոչ այնքան արագ: ԴՆԹ-ն իրականում առաջին անգամ հայտնաբերվել է 1869 թվականին շվեյցարացի բժիշկ Ֆրիդրիխ Միշերի կողմից: Նա հայտնաբերեց այն, ինչ նա անվանեց «նուկլեին» արյան բջիջներում: Մի քանի այլ հետազոտողներ աշխատել են ԴՆԹ-ի նույնականացման նախագծերի վրա մինչև Ուոթսոնը և Քրիքը:
Ի՞նչ է նշանակում ԴՆԹ-ն: Նուկլեին տերմինը ի վերջո վերածվեց այն, ինչ մենք գիտենք որպես ԴՆԹ՝ դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթվի սղագրությունը: Գերմանացի կենսաքիմիկոս Ալբրեխտ Կոսելը, ով հետագայում արժանացավ Նոբելյան մրցանակի, հաճախ վերագրվում է այդ անունը: Լևենի պոլինուկլեոտիդային մոդելը Այլ գիտնականներ, ինչպիսիք են Ֆիբուս Լևենը, հիմնվել են Միշերի աշխատանքի վրա տարիների ընթացքում: Լևինը չգիտեր, թե ինչպես են դասավորված ԴՆԹ-ի նուկլեոտիդային բաղադրիչները: Նա առաջարկեց պոլինուկլեոտիդային մոդելը՝ ճիշտ ենթադրելով, որ նուկլեինաթթուները նուկլեոտիդների շղթաներ են, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի հիմք, շաքար և ֆոսֆատ: Ուոթսոնի և Քրիքի կրկնակի շղթա ունեցող պարույրը Ուոթսոնը և Քրիքը և գենետիկայի ոլորտում «նրանց» բեկումնային հայտնագործությունը ճշգրիտ բացահայտեցին ԴՆԹ-ի երկշղթա պարուրաձև կառուցվածքը՝ կապված ջրածնային կապերով: Իրենց հայտնագործության համար Ուոթսոնը և Քրիկը արժանացան Նոբելյան մրցանակի 1962 թվականին և համաշխարհային ճանաչում ստացան:
Թեև Ուոթսոնն ու Քրիկը Նոբելյան մրցանակ ստացան, տարիներ անց մենք իմացանք, որ զույգը, հավանաբար, հետազոտություն է անցկացրել առանց քիմիկոս Ռոզալինդ Ֆրանկլինի թույլտվության: Նրա հետազոտության շնորհիվ իրականացվեց կրկնակի պարուրաձև կառուցվածքը, թեև նրա Նոբելյան մրցանակը չկար: 2014 թվականին Ուոթսոնն աճուրդի է հանել իր Նոբելյան մրցանակը 4 միլիոն դոլարով։ Գնորդը ռուս միլիարդատեր էր, ով այն վերադարձրեց Ուոթսոնին մեկ տարի անց։ 2019-ին Ուոթսոնը զրկվեց իր պատվավոր կոչումից ռասիստական մեկնաբանությունների պատճառով։
Հայ գյուտարարներ
1. Հովհաննես Ադամյան՝ էլեկտրիկ-ճարտարագետ, գունավոր հեռուստացույցի գյուտի հեղինակ; Ավելի քան 20 հայտնագործությունների (հիմնականում հեռուստատեսության և լուսահեռագրման բնագավառներում) և լուսահեռագրման համակարգերի հեղինակ:
2. Ալեք Մանուկյան՝ ամերիկահայ գործարար, ինժեներ և մեկենաս, Հայ բարեգործական ընդհանուր միության (AGBU) նախագահ, ՀՀ Ազգային հերոս: 1954 թ. հեղինակել է մեկ-լծակ ծորակը, ինչն իսկական հեղափոխություն էր ջրամատակարարման սարքավորումների արտադրության գործում:
3. Քրիստափոր Տեր-Սերոբյան՝ ԱՄՆ դոլարի կանաչ գույնի գյուտի հեղինակ (1854թ.): Հիշեցնենք, որ դոլարի յուրահատուկ կանաչ գույնն առ այսօր ոչ ոք չի կարողացել կեղծել:
Եղիշե Չարենց, կարդալ նշված բանաստեղծությունները, ծանոթանալ նշված նյութերին, վերլուծել նշված բանաստեղծությունները։
Նորից անմար կարոտով գգվանքների ու հրի՝ Դու եկել ես տեսնելու քաղաքները Նաիրի:
Անհրապույր ու կանաչ քո աչքերը մեռելի Ցանկությունով հրահրված՝ անհագ վառվել են էլի:
Դու անցնում ես ու տեսնում քաղաքները հիմա այն, Որոնց տեղ խոտ էր բուսնում, երբ դեռ ապրում էր Արան:
Ա´յլ է աշխարհը հիմա, ա´յլ է հիմա Նաիրին, Ո´չ մի արքա էլ չկա, որ չտրվի քո հրին:
Մտի´ր ակումբը հիմա, մտիր թատրոնն ու կաֆեն՝ Հազար արքա ու Արա կհանդիպեն ժպտադեմ:
Ո´չ վեճ է էլ հարկավոր, ո´չ պատերազմ մահառիթ— Արքաների համար նոր— բավական է մի ժպիտ.—
Միայն ակնարկ մի թեթև— և կտրվեն նրանք քեզ, Քո հմայիչ ու անթև տարպանքներին հրակեզ.—
Կգան մեկ-մեկ ու սիրով — ու կտանջես նրանց դու Անհագ կրքի ու սիրո նիզակներով քո հատու:
Եւ այնպիսի՝ տարփանքներ նրանք կտան հիմա քեզ, Որ կամոքվի քո հոգին կարոտանքից սիրակեզ: —
Բայց կլինի մի գիշեր — ու հմայքով նաիրյան Կբարձրանա մշուշից մանկաժպիտ քո Արան:
Նորի´ց հոգիդ անսփոփ կարոտանքով կվառվի— Ու սարսափով մի անօգ նորից կելնես դու կռվի:
Եւ որպէսզի չտրվի նա ախտաժետ քո հրին— Ոտքի կելնե նրա հետ հազարամեա Նայիրին:
Եւ դաշտերում Նայիրի կպարտվի նորից նա, Կնահանջե զորքը հետ, երկիրը քեզ կմնա:
Նա կմեռնի, որպէս զոհ— բայց չես հաղթի դու նրան. Դառն է խորհուրդը սիրո, շամբշոտաշուրթ Շամիրամ —
Այս ցանկությունը նմանեցվում է վառվող կրակի, որը կլանում է անձին՝ ընդգծելով նրանց զգացմունքների ինտենսիվությունը: Անձը Շամիրամի աչքերը համեմատում է Նաիրի քաղաքների հետ՝ դրանք բնութագրելով որպես «անհրապույր և կանաչ», բայց «ցանկությունից սնված»: Այս համեմատությունը հուշում է, որ Շամիրամի աչքերը, ինչպես Նաիրի քաղաքները, կարող են արտաքուստ աննկատ թվալ, բայց լցված են ներքին կրքով ու կարոտով։ Անձը արտացոլում է, թե ինչպես են աշխարհն ու Նաիրին փոխվել ժամանակի ընթացքում՝ նշելով, որ այլևս չկա մի թագավոր, ով կարող է դիմակայել Շամիրամի կրակին: Սա արտացոլում է փոփոխությունների և վերափոխման գաղափարը ինչպես անհատների, այնպես էլ հասարակությունների մեջ: Անձը նկարագրում է, թե ինչպես Շամիրամը կարող է առանց ջանքերի գերել թագավորներին միայն ժպիտով` ընդգծելով իր ուժն ու ազդեցությունը ուրիշների վրա: Սա խոսում է այն մասին, որ Շամիրամն օժտված է հմայքով կամ գրավչությամբ, որն անդիմադրելի է իր շրջապատի համար: Բանաստեղծությունը ներկայացնում է սիրո և կարոտի ցիկլային օրինաչափություն՝ ենթադրելով, որ չնայած ժամանակավոր շեղումներին և շեղումներին, Շամիրամի հոգին, ի վերջո, կվերադառնա իր սիրեցյալի՝ Արանի կարոտին: Սիրո այս ցիկլային բնույթը պատկերված է և՛ կախարդական, և՛ անխուսափելի:
Բանաստեղծությունն ավարտվում է «սիրո դառը գաղտնիքի» հղումով՝ ակնարկելով, որ սերը, հատկապես Շամիրամի և Արանի համատեքստում, հղի է տառապանքով և զոհաբերությամբ: Սա ենթադրում է, որ թեև Շամիրամը կարող է իշխանություն և ազդեցություն ունենալ ուրիշների վրա, նրա սեփական սերը նշանավորվում է ողբերգությամբ և կորուստով: Ընդհանուր առմամբ, բանաստեղծությունն ուսումնասիրում է ցանկության, ուժի և սիրո բարդության թեմաները` ներկայացնելով Շամիրամի կերպարի և նրա հարաբերությունների նրբերանգ պատկերումը:
Իրիկնային փողոցում ես տեսա նրան։ Նա — սևաչյա պչրուհի, գուցե — Շամիրամ։
Եվ ինձ տվեց հինավուրց հուռութները նա, Երկու համբույր — փողոցում, մայթերի վրա:
Եվ հմայեց ու տարավ նա դղյակը հին։ Լապտերները ժպտալով ճանապարհ դրին։
Եվ, չնայած որ անթիվ դարեր են անցել՝ Նո՛ւյնն է երազը նրա, լոկ մարմինն է — ծեր։
Նո՛ւյնն է խոսքը, կարծես նոր տրվող աղջկա,— Միայն մարած աչքերում էլ հրդեհ չկա։
Բանաստեղծությունը բացվում է խոսողի վառ պատկերով, որը առավոտյան փողոցում տեսնում է ինչ-որ մեկին, հավանաբար սիրեկան կամ նշանակալից կերպար: Անձի «սև աչքերով փչրուհի, գուցե Շամիրամ» բնութագրումը հանդիպմանը առեղծվածային և որոշ չափով առասպելական հատկություն է հաղորդում։ «երկու համբույր» և «հին շարականներ» ստանալու մասին հիշատակումը հուշում է խորը կապ անցյալի և ավանդույթների հետ: Համբույրները կարող են խորհրդանշել սերը, մինչդեռ օրհներգերը կարող են ներկայացնել սիրո կամ նվիրվածության հավերժական արտահայտություններ: Հմայված լինելու և հին ամրոց տանելու պատկերները, որոնց ճանապարհին առաջնորդում են լապտերները, հմայքի և կարոտի զգացում է առաջացնում:
Հին ամրոցը կարող է խորհրդանշել անցյալը կամ հիշողությունները, որոնք շարունակում են իրենց նշանակությունը ունենալ: Բանաստեղծությունն անդրադառնում է ժամանակի ընթացքին՝ նշելով, որ չնայած «անհամար դարերի» անցմանը, մարդու երազանքը մնում է նույնը: Սա հուշում է նրանց ցանկությունների կամ ձգտումների հավերժական որակը, նույնիսկ երբ նրանց ֆիզիկական մարմինը ծերանում է: Բանաստեղծության վերջին տողերը հակադրում են մարդու երազանքի շարունակականությունը նրա ծերացած մարմնի իրականությանը: «Նույն ելույթի» և «մարած աչքերում կրակ չկա» հիշատակումը հուշում է ժամանակի բերած փոփոխությունների հրաժարականի կամ ընդունելու զգացում։ Ընդհանուր առմամբ, բանաստեղծությունը գրավում է կարոտի և մտորումների մի պահ՝ ընդգծելով որոշակի զգացմունքների և հիշողությունների մնայուն բնույթը՝ չնայած ծերացման և փոփոխության անխուսափելիությանը:
Ոճերի դասակարգումը- էջ 19-22, բլոգային մշակում։ Վերցնել ցանկացած տեղեկատվական տեքստ, ներկայացնել երկու ոճով։
Իրադրական ոճ
Ֆուտբոլը, ամբողջ աշխարհում սիրված սպորտաձևը, թիմային խաղ է, որը խաղում են 11 խաղացողներ, որոնց նպատակն է գոլեր խփել՝ գնդակը հակառակ թիմի ցանցը մտցնելով, մինչդեռ պաշտպանվելով նրանցից: Այն խաղում է ուղղանկյուն դաշտում, որն ունի հատուկ չափսեր, սովորաբար 100-110 մետր երկարություն և 69-75 մետր լայնություն պաշտոնական խաղերի համար: Ամենամեծ ֆուտբոլային մարզադաշտը՝ Հյուսիսային Կորեայի Mae Dae մարզադաշտը, կարող է տեղավորել մինչև 150,000 հանդիսական: Ֆուտբոլում օգտագործվող գնդակն ունի հատուկ չափումներ, որոնց շրջագիծը տատանվում է 680-ից 711 միլիմետր և քաշը 396-ից 453 գրամ: Դարպասաձողերն ունեն 2,44 մետր բարձրություն և 7,32 մետր լայնություն։ Խաղի հիմնական կանոնները ներառում են մրցակցին ոտքերով կամ հրելով արգելքները, առանց հիմնավոր պատճառի գնդակը ձեռքերի միջև պահելը և մեխերով, երկաթե թիթեղներով կամ ռետինե ներբաններով կոշիկներ կրելը: Ֆուտբոլային հանդիպումը բաղկացած է երկու խաղակեսից, որոնցից յուրաքանչյուրը տևում է 45 րոպե, որոնց միջև կա 15 րոպե ընդմիջում: Խաղի նպատակն է ավելի շատ գոլեր խփել, քան հակառակորդը: Եթե հիմնական ժամանակից հետո հաշիվը հավասարվի, ապա հանդիպումը կարող է անցնել լրացուցիչ ժամանակ կամ որոշվել 11 մետրանոցներով:
Անձնական ոճ
Ֆուտբոլը` գեղեցիկ խաղը, նման է կրքի և ռազմավարության պարի, որը խաղում են 11 անհատներ, ովքեր կիսում են ընդհանուր երազանքը` գոլեր խփել և պաշտպանել իրենց տարածքը: Դաշտը, ինչպես կտավը, ականատես է լինում այս արտիստիզմի ծավալմանը, որտեղ խաղացողները ցուցադրում են իրենց հմտություններն ու թիմային աշխատանքը: Յուրաքանչյուր խաղացող ունի յուրահատուկ դեր՝ դարպասապահ, դարպասը պաշտպանող պահապան հրեշտակ; պաշտպաններ, վահան հարձակումներից; կիսապաշտպաններ, մաեստրոները նվագում են; իսկ առաջ՝ փառք փնտրող երազողները: Խաղադաշտից դուրս երկրպագուները խաղի սրտի բաբախյունն են՝ անսասան հավատարմությամբ ուրախացնելով իրենց թիմերին:
Ֆուտբոլն ավելին է, քան պարզապես սպորտ; դա ամբողջ աշխարհում խոսվող լեզու է, որը կապում է մարդկանց տարբեր մշակույթների և սահմանների միջև: Սա տաղանդի, հաստատակամության և խաղի ուրախության տոն է:
Երազում եմ այն Երկիրը հեռավոր, Ուր մարմինը, սեգ մարմինը ու հոգին՝ Աննյութացա՜ծ ու նյութացա՜ծ, լուսավոր՝ Ողջակիզվեն Արևի մեջ, քույր իմ, կին:
Ու միանա՜ն սեգ մարմի՜նը ու հոգի՜ն… Ու չլինի՜, ու չլինի՜ դու ու ես: Աննյութացած — դու մարմնանաս — ու կրկին Հրա՛շք դառնաս՝ անդունդները արևես…
Եվ երբ կանչեմ — դու գրկիս մեջ արևից Ու տարփանքի՜ց, տառապանքի՜ց շիկացած — Գրկես թևե՜րս մանկական ու անբիծ — Ախ, կի՜ն — ցնորք, քո՜ւյր, Շամիրամ ու Աստվա՜ծ:
Այս բանաստեղծությունը, արտահայտում է հեռավոր և իդեալականացված վայրի խորը կարոտ: Չարենցը երազում է մի վայրի մասին, որտեղ մարմնի և հոգու սահմանները լղոզված են, որտեղ ֆիզիկականն ու հոգևորը միավորվում են: Գոյություն ունի տրանսցենդենտալության և փոխակերպման զգացում, քանի որ բանաստեղծը պատկերացնում է ապանյութականացված և նյութականացված գոյություն՝ գուցե ենթադրելով կեցության ավելի բարձր կամ ավելի լուսավոր վիճակի ցանկություն: Արևի պատկերը նշանակալից է, որը խորհրդանշում է ջերմություն, լույս և հոգևոր լուսավորության կամ զարթոնքի աղբյուր:
Բանաստեղծը դիմում է կին կերպարին՝ նրան անվանելով «քույր, կին», որը կարող է խորհրդանշել աստվածային կամ իդեալականացված կանացի ներկայությունը: Այս կերպարը նկարագրվում է որպես և՛ անմարմին, և՛ մարմնավոր՝ ենթադրելով հոգևոր և ֆիզիկականի երկակիություն կամ միություն: Բանաստեղծությունն անդրադառնում է նաև սիրո և տառապանքի թեմաներին, բանաստեղծը փափագում է գրկել այս կանացի կերպարին, որը նկարագրվում է որպես «հրաշք» և մխիթարություն: Եզրափակիչ տողերը ակնածանքի զգացում են առաջացնում, քանի որ բանաստեղծը դիմում է կանացի կերպարին՝ «վիշտ, քույր, Շամիրամ և Աստված»՝ համատեղելով երկրային և աստվածային հատկությունները: Ընդհանուր առմամբ, բանաստեղծությունը փոխանցում է գոյության ավելի բարձր վիճակի, կարոտի զգացում, որտեղ ես-ի և աշխարհի սահմանները լղոզված են, և որտեղ սերն ու հոգևորությունը միաձուլվում են խորը և փոխակերպիչ ձևով:
What will you advise your friend to do if she/he says?
1. My hair won’t stay flat.
Try using a stronger hold hair product or consider a different hairstyle that works with your hair’s natural texture.
2. English spelling is so hard.
Practice regularly with spelling exercises and try to learn common spelling rules and patterns. Using mnemonic devices can also help.
3. My dog keeps biting people.
Consult a professional dog trainer or behaviorist to understand why your dog is behaving this way and to learn techniques for training them to stop.
4. I love her but she doesn’t notice me.
Consider talking to her directly about your feelings in a respectful and honest way. It’s also important to focus on building a strong friendship and showing genuine care and interest in her as a person.
II. Expressing the same idea in three ways
Example.
John is poor but he is happy.
Despite his poverty, John is happy.
Although he is poor, John is happy.
John is poor. However, he is happy.
Task. Express the meanings of these sentences in three ways.
Alfred is strong but gentle.
Despite his strength, Alfred is gentle.
Although he is strong, Alfred is gentle.
Alfred is strong. However, he is gentle.
It’s expensive but useless.
Despite its cost, it’s useless.
Although it’s expensive, it’s useless.
It’s expensive. However, it’s useless.
They are rich but unhappy.
Despite their wealth, they are unhappy.
Although they are rich, they are unhappy.
They are rich. However, they are unhappy.
III. Answer these questions being as honest as you can.
Do you ever imagine being someone else?
Yes, I do.
What childhood activity do you miss doing?
I miss driving a toy car with my father in the garden.
What are two things you can’t stand other people doing?
Treason and lying.
What have you always dreamt of doing?
I have always dreamed of going to Japan to see their culture and traditions.
What are you looking forward to doing?
I want to become strong chess player, achieve my gym goals.
IV. What are these objects used for?
For example
a Kettle
A kettle is used for boiling water
a sieve, a stamp, a pin, a corkscrew, a torch, a rubber, a ruler, an iron, a brick
Sieve: Used for separating fine particles from coarser ones, typically for sifting flour or straining liquids.
Stamp: Used for imprinting a design or mark onto a surface, often for postage or official documents.
Pin: Used for fastening fabric or paper together, or as a decoration.
Corkscrew: Used for removing corks from bottles, typically wine bottles.
Torch: Used for providing light, often portable and powered by batteries.
Rubber: Used for erasing pencil marks on paper.
Ruler: Used for measuring lengths or drawing straight lines.
Iron: Used for pressing and removing wrinkles from clothes.
Brick: Used for building structures by stacking and bonding them together with mortar.
V. Here is a list of adjectives. Match the adjectives with the following descriptions of people.
Question tags after imperative sentences. Անջատական հարցերը հրամայական նախադասություններից հետո:
Pay more attention to the traffic rules, will you?
Do not call me late at night, will you?
Let’s revise the grammar rules, shall we?
Let’s not pay attention to the spelling mistakes, shall we?
Task 1
Translate into English
Օգնի՚ր ինձ թարգմանել այս նախադասությունը, հա՞ (լա՞վ): (well չգրե՚ք)
Help me to translate this sentence, will you?
Մի գնա այդ հանդիպմանը, հա՞:
Don’t go to that meeting, will you?
Եկե՚ք վոլեյբոլ խաղանք այսօր, լա՞վ: («well» չգրեք)
Let’s play volleyball today, shall we?
2. Sentences with negative adverbsmake sentences negative, and the verbs in them do not take “not”.
The negative adverbs are as follows: never, seldom, rarely, hardly, hardly ever, barely.
He rarely misses his chances, does he?
He hardly ever visits his grandparents, does he?
They are barely at home at this time of the day.
In such sentences any, anything, anybody, anywhere are used instead of some, somebody, somewhere.
She hardly ever goes anywhere for the weekend.
Task 2.
Translate into English
Նրանք հազվադեպ են լավություն (do a favour) անում որևէ մեկին:
They rarely do a favor to anybody. Do they?
Նա հազիվ թե երբևէ ժամանակին է գալիս աշխատանքի:
He hardly ever comes to work on time. Does he?
Նա երբեք չի ուշանում աշխատանքից, այդպես չէ՞:
He never lates for work. Does he?
Օտարերկրացիները հազվադեպ են գալիս Երևանի Հարավ արևմտյան թաղամաս, այդպես չէ՞ (South-West district of Yerevan):
Foreigners rarely come to Yerevan’s south-western district, do they?
3. other – ուրիշ (սովորաբար հետևում է հոգնակի թվով գոյական), others – ուրիշները (գոյական չի հետևում), others – ուրիշները (գոյական չի հետևում), the other – մյուս (հնարավոր է և եզակի և հոգնակի թվով գոյական), the others – մյուսները, another – մեկ ուրիշ, կամ ևս մեկ (հետևում է եզակի թվով գոյական)
Hovhannes Tumanyan, Vahan Teryan, Avetik Isahakyan, Charents, and other well-known Armenian writers are our classics.
Charents, Teryan, Isahakyan, and others are Armenian classics.
I have two favourite Armenian poets: one is Tumanyan, and the other is Isahakyan.
Some boys in our class like football, the others (կամ՝ the other boys) like basketball. (the հոդ է դրվում, որովհետև տվյալ դասարանի մյուս տղաների մասին է խոսքը.- մյուսները)
Some boys like football, others like basketball. (առանց հոդի է` ընդհանրապես ուրիշները)
I don’t like the colour of this jacket. Give me another one.
Task 3.
Translate into English
Ես գիտեմ, որ դու երկու բնակարան ունես Երևանում: Մեկը Բաղրամյան պողոտայում է, իսկ որտե՞ղ է մյուսը:
I know, that you have two apartments in Yerevan. One is on Baghramyan avenue, and where is the other?
Որոշ մետաղներ մագնիսական հատկություններ ունեն, ուրիշները՝ ոչ:
Some steels have magnetic properties, others don’t.
Որտե՞ղ են մյուս լուսանկարները:
Where are the other photos?
4. Do you know that the past tense can sometimes express present or future meaning?
You look as if you were my landlord, and I were your tenant. Դու այնպիսի տեսք ունես, որ կարծես իմ տանտերը լինես, իսկ ես՝ քո տնվորը:
Suppose we spent two weeks in Tsaghkadzor next month. How much money would we need? Ենթադրենք երկու շաբաթ Ծաղկաձորում անցկացնենք հաջորդ ամիս: Որքա՞ն փողի կարիք կունենայինք:
If only I could pass my exam tomorrow. Ախ, եթե միայն կարողանայի հանձնել քննությունը վաղը:
It is high time that you learned a second foreign language. Վաղուց ժամանակն է, որ դու երկրորդ օտար լեզու սովորեիր:
It is time that you began doing your home assignments. Ժամանակն է, որ դու սկսես անել քո տնային հանձնարարությունները:
Task 4.
Translate into English
Ժամը 8:30 է: Ժամանակն է, որ դպրոց գնաս:
It’s 8:30 a.m. It’s time to go to school.
Վաղուց ժամանակն է, որ դու հասկանայիր այդ պարզ ճշմարտությունը:
It is high time you understood that simple truth.
Ախ, եթե դու այստեղ լինեիր հիմա:
Oh, if only you were here now.
Ենթադրենք շահեիր մեկ միլիոն դոլար: Ի՞նչ կանեիր:
Suppose you won a million dollars. What would you do?
Let’s enlarge our vocabulary of international relations – Եկեք ընդլայնենք միջազգային հարաբերությունների մեր բառապաշարը
civil war – քաղաքացիական պատերազմ
to provoke a civil war – հրահրել քաղաքացիական պատերազմ
negotiations – բանակցություններ
negotiations for establishing cease fire – զինադադար հաստատելու բանակցություններ
to conduct negotiations for establishing cease fire – վարել ….
at war – պատերազմի ժամանակ
at peace – խաղաղության մեջ
We do not want to live at war. We want to live at peace.
We want to live peacefully – ուզում ենք խաղաղ ապրել
We want to establish everlasting peace in our country – ուզում ենք հարատև խաղաղություն հաստատել մեր երկրում
conflict – հակամարտություն
hot spot – թեժ կետ
tension in the hot spot – լարվածությունը թեժ կետում
to relieve the tension in the hot spot – թուլացնել լարվածությունը թեժ կետում
Azerbaijan provoke conflicts in the Armenian Azerbaijan borderline – Ադրբեջանը հակամարտություններ է սադրում հայ-ադրբեջանական սահմանային գծում:
democratic country – ժողովրդավարական երկիր
independent country անկախ երկիր
to defend human rights – պաշտպանել մարդու իրավունքները
Մարգարյան Միքայել 